Dampoortbrug
Volgens J.J. Steyaert : een stenen brugje over een klein kanaal (Sassevaart) alwaar tot in 1828 de Dampoort stond.
De eerste Dampoort van 1577 werd in 1781 afgebroken en herbouwd om in 1820 te verdwijnen voor de aanleg van het Handelsdok, dat gegraven werd tussen 1827 en 1829.
Voor die poort was een dubbele draaibrug in 1828.
De nieuwe Dampoort of Antwerpse poort welker bouw reeds in 1829 was begonnen, bestond uit twee achthoekige gebouwen met een doorgang van 16 m die door vier ijzeren hekkens kon gesloten worden.
Deze draaibrug werd vernieuwd in 1843 (plan van 7-1-1843). Ze had een lengte van 19,65 m. en was slechts 3,65 m. breed. Er werd aan gewerkt van augustus 1843 tot juli 1844 door aannemer Seghers, en dit voor de prijs van 8.780 fr.
Reeds in 1866 werd ze vervangen door een stalen draaibrug met i.p.v. één, twee rijvakken.
Ze was 6,8 m breed (5 m rijweg). Deze brug hield het uit tot 1912.
Toen kon het echt niet langer meer, want sinds 20-3-1909 was het hoogste toegelaten gewicht waarmede men over de brug mocht 1.500 kg.
In mei 1909 werd een brief gestuurd aan de stad Gent vanwege en getekend door alle handelaars van de Dampoortstraat, om een noodvoetbrug te plaatsen naast de bestaande draaibrug die in herstelling was.
De brug, heel in ijzer gebouwd, gelijkt op het eerste zicht op een gewone vaste brug. Aan de vier hoeken der brug worden vier kleine torens opgericht, waarin tegengewichten ieder van 37.500 kilo, aangezien de brug 150.000 kilo zal wegen, op en neer zullen bewogen worden door waterdruk en eenvoudig door op een knop te duwen, zal heel de brug, wier gewicht vernietigd wordt door dat der vier tegengewichten in de hoogte rijzen zodat de vaartuigen er onder door zullen varen”.
In een volgend artikel (28 mei 1912) verzocht men, om tijdens de vernieuwing van de brug, die sedert maanden onderbroken was, gebruikt te mogen maken van de ijzerenwegbrug.
Aan deze wens werd een gevolg gegeven op 1 juni door het plaatsen van een noodvoetbrug.
Dat de werken aan deze brug niet zo erg vlotten was te zien in het volgende bericht van 2 augustus 1912: "Tal van inwoners der wijk Dampoort en der Dampoortstraat beklagen zich bitter over de uiterst langzame wijze, waarop de werken tot het herbouwen der Dampoortbrug geschieden. Als men zoo voortgaat, schrijft men ons, zal men voorzeker op den vastgestelde tijd niet gereedkomen. Reeds is het werk een paar maanden aan den gang, en nog ziet men geen ernstige vordering. Men arbeidt met een te klein getal werklieden."
In totaal verschenen aldus elf artikels over de werken aan deze brug, wat wel een record aantal is, aangezien de berichten over de bouw van bruggen doorgaans zeer miniem is.
De werken, aangevangen in mei 1912 werden beëindigd in maart 1913, net op tijd voor de opening van de wereldexpositie.
Nadien werd er ook een verhoogde voetgangersbrug geplaatst (2,8 m breed).
In 1932 waren er plannen om de ophaalbrug te vernieuwen en tevens te verhogen, men moest echter wachten tot 1937 voor de verwezenlijking ervan.
5 mei 1937.
Bij de werken aan de Dampoortbrug ondernomen moeten 72 palen in beton elk wegende 2.500 kg, in de grond worden gedreven. Gisteren morgen werd een aanvang gemaakt met het in de grond drijven van de eerste paal.
De nieuwe brug (zie foto) werd officieel ingehuldigd op 9 mei 1938 door burgemeester Van der Stegen. Bij deze gelegenheid hielden de handelaars der Dampoortstraat gedurende drie dagen braderij en vierden feest. Het verkeer over de brug was immers zes maanden onderbroken geweest met al de nadelige gevolgen voor de bovenvermelde handelaars.
De brug was bij de officiële opening dus al meerdere maanden in gebruik.
Amper twee jaar later werd de brug opgeblazen (hoe zinloos eigenlijk en wat een geldverspilling en wat al verloren werk). Tijdens de oorlog werd een noodbrug in hout gelegd door de Duitsers.
Op 21 januari 1952 startte men met de werken, voor de bouw van een nieuwe ditmaal vaste brug in gewapend beton, een portaaltype d.w.z. een boogbrug.
Voor de aansluiting met de nieuwe brug werden de omgevende straten opgehoogd.
De brug, gemaakt door de firma Ridet en Van Hauwert voor de prijs van 5.320.653 fr., was afgewerkt op 27 oktober 1952 doch men moest voor de officiële opening, door een vertegenwoordiger van de Minister van Openbare Werken, wachten tot 17 mei 1953.
Bij het verzamelen van foto’s en documentatiemateriaal heb ik onder andere gebruik gemaakt van beeldmateriaal uit de collectie van archief Gent. Via onderstaande link kom je op hun uitgebreide site:
Voor de beschrijving van huizen en straten verwijs ik naar
https://beeldbank.onroerenderfgoed.be/images?text=gent
Voor de teksten verwijs ik naar https://ghendtschetydinghen.be/