Alsberge & Van Oost

Het bouwproject Alsberghe-Van Oost aan de Drongensesteenweg moet tegen begin 2015 afgewerkt zijn, zeven jaar na de start van de werken. De eerste 263 woongelegenheden zijn al klaar. Tegen begin volgend jaar moeten ook de laatste 45 huizen en twee gebouwen met sociale woningen klaar zijn.

De site Alsberghe-Van Oost langs de Drongensesteenweg, ruim 22 hectare groot, was al sinds de jaren 70 een kankerplek op het Gentse grondgebied. In 2006 werd eindelijk de sloop van de oude blekerij uitgevoerd. In 2008 startte het nieuwbouw- en renovatieproject van Optima Global Estate. “Er is enorm veel interesse in het project”, zegt Joris Vrielynck van Optima Global Estate. “Momenteel is een groot deel van de site al bewoond en de verkoop van de woonhuizen op het laatste gedeelte gaat zeer snel. Nu is al de helft verkocht. Het gebeurt dan ook maar heel zelden dat er zo’n grote hoeveelheid woonhuizen geschikt voor gezinnen aangeboden worden zo dicht bij de stadsring. Eigenlijk ontstaat hier een volledige nieuwe woonwijk met zo’n vierhonderd woningen. Er worden zowel woningen verkocht als verhuurd.”

Een deel van de oude blekerij was beschermd en werd dus bewaard. “Het stoommachinehuis hebben we behouden en kan plaats bieden aan een centrale horeca-gelegenheid”, zegt Vrielynck. “We zijn momenteel op zoek naar een overnemer of huurder voor dat pand. Het biedt kansen voor een restaurant of een café. Er komen zeker 900 mensen in de buurt wonen en dwars door de site zal een fietspad lopen dat de ontbrekende schakel is in het fietsroutenetwerk. Fietsers zullen tussen onze gebouwen door over Malem naar de Watersportbaan kunnen rijden. Een horecazaak langs zo’n fietsknooppunt is uniek.”

Een deel van het terrein van Alsberghe-Van Oost is ook een natuurgebied. Dat werd recent verkocht aan Natuurpunt. Het zal deel gaan uitmaken van het park Halfweg en zal deels als recreatiezone en deels als natuurgebied ingericht worden. Vanaf maart zal ook de volledige beplanting van die site gebeuren.

Eens de huizen klaar zijn, moet er nog één zone gebouwd worden. Langs de Drongensesteenweg komt er nog een winkelzone. Wanneer die gebouwd zal worden, is voorlopig niet bekend.Alsberge & Van Oost

Blekerij opgericht op de Assels aan de oude Leiearm op de grens met Gent en omgracht door een beek, door August Van Oost en Joseph Alsberge in 1879.
In 1920 uitgebreid tot "Les Anciens établissements Alsberge-Van Oost" en invoer van nieuwe procédés. Tussen de twee wereldoorlogen sloten zich verschillende zustermaatschappijen bij deze vennootschap aan. De laatste jaren opgenomen in het consortium van Pricel. Volledige stopzetting van het bedrijf in 1978. Nieuwe bestemming nog onbekend.
Een exacte datering of localisering van de verschillende bouwfasen wordt sterk bemoeilijkt door talrijke verbouwingen van bestaande constructies (in de periode 1879-1900 reeds tien mutaties in de kadastergegevens, terwijl de huidige gebouwen meestal dateren van na 1900). Bovendien raakte het gebouwencomplex sterk in verval sedert de stopzetting van het bedrijf en werden de machines verkocht en recupereerbaar ijzer door een schroothandelaar uitgebroken.
Tot de oorspronkelijke constructie opgericht in 1879-80 behoort een deel van de later uitgebreide blekerij, het magazijn voor ongebleekte stoffen en de droogkamer. Het betreft een gebouw van twee verdiepingen met gevel geritmeerd door steekboogvensters, per travee gescheiden door pseudo-pilasters. In het midden en in de rechterhoek overkraagt een luifel de ingang. In de droogkamer is de begane grond voorzien van een houten zoldering met kinder- en moerbalken, laatst genoemde via houten slof rustend op de kopplaat van gietijzeren kolommen en door middel van opstaande randen hierop vastgezet. In het magazijn werd een betonconstructie aangebracht, doch met behoud van een gietijzeren draaitrapje. In 1882, ten westen van de droogkamer, bouw van een stof- en bobijnmagazijn. Verdere uitbreidingen van het complex gebouwen in de jaren 1880-90. Binnenin sporen van vroegere buitenmuren met rondboogvormige openingen.
In het grote blok aanleunend bij het bovengenoemde magazijn was op de gelijkvloerse verdieping de plooikamer, appretage en weefselblekerij ondergebracht en op de gedeeltelijke bovenverdieping de machinale drogerij.
Het oudste gedeelte dateert van 1892 en werd in 1900 (ten oosten), 1908 (ten noorden en zuiden) en 1914 (ten zuiden) uitgebreid. De oudste gevels, gericht naar de kantoren en de straatkant, vertonen een typisch eind 19de-eeuwse ordonnantie. Verdiepte venstertravee of nissen afgezet met baksteenfries en voorzien van meestal blinde rondboognissen. Dezelfde ordonnantie werd aangehouden in de gevels van 1908 tot 1921 (de kaarderij). De drogerij vertoont de kenmerkende jaloezieramen van een droogzolder.
Het onderhoudsatelier met smidse van 1900 bevond zich tussen machine- en ketelzaal. De drie zadeldaken zijn aan de zijkanten gevat tussen puntgevels.
De stoommachine is ondergebracht in een rechthoekig gebouwtje met topgevel waarachter een lichtkap door middel van een gevelsteen gedateerd 1913-14. Een gietijzeren trapje verleent toegang tot de machinekamer. De wanden zijn bekleed met faïencetegeltjes in Art Nouveaustijl. De driecylinderstoommachine van 1913 is geconstrueerd door Vanden Kerchove (Gent) en is een combinatie van monocylinder en tandem. Via een drijfriem verbonden met een elektrische installatie. In de kelder bevinden zich de pomp- en voedingsinstallaties.
Ten zuidoosten van de machinekamer werd in 1921 een nieuw ketelhuis onder drie raekemdaken opgetrokken. Vijf Lancashirestoomketels overgeschakeld op stookolie bevinden zich in de ketelbemetseling. Drie gemerkt Nouvelles Usines Bollinckx, Jumet en twee Mahy, Wondelgem, een ervan is gedateerd 6.2.1914. Aan de buitenkant vier grote rechthoekige poorten in dito nissen.
Ten zuiden geflankeerd door ronde, met ijzeren banden versterkte fabrieksschouw. Aanleunend bij het onderhoudsatelier en achter het ketelhuis oprichting van de garenblekerij en drogerij in 1914. Op de gelijkvloerse verdieping twee rijen gietijzeren zuiltjes met vleugelkapiteel als ondersteuning van ijzeren I-balken.
De weefselblekerij aanleunend tegen de machinekamer werd in hetzelfde jaar (1914) opgericht. Breed tweeverdiepingen gebouw onder twee zadeldaken met aanbouwsel onder raekemdaken. Gevels verticaal geaccentueerd door verdiepte venstertravee bekroond met dubbele muizentand waarin rechthoekige vensters, op de bovenverdieping tweeledig.
De "lainage" (1921) ten noorden van het fabrieksterrein bezit gelijkaardige architecturale kenmerken als de blekerij. Incorporeert een ouder gedeelte van 1914. Een bouwnaad toont aan dat dit gebouw met één verdieping verhoogd werd. Gedateerd op gevelsteen 1922.
De kantoren en het centraal laboratorium aan de straatkant en ingang vormen een mooi geheel van twee bouwlagen onder plat dak respectievelijk daterend van 1938 en 1921 met ertussenin een woning van 1949. De ingang van de burelen is overluifeld met een marquise in glas-en-ijzer. De begane grond van de laboratoria wordt versierd met een zuilengalerij.
De refter rechts van de ingang dateert van 1949. Er bevinden zich ook nog twee woningen op het fabrieksterrein van 1914.