4 N.V. Galveston (1910-1919)
Wiedauwkaai 52
N.V. Galveston werd opgericht in 1910. In 1919 fuseerde het samen met 6 andere bedrijven (waarvan vijf Gentse) tot de N.V. Union- Cotonniere. Pas in 1999 werd deze fabriek, als één van de laatste, door UCO gesloten. Vandaag hebben heel wat kleinere ondernemingen zich in het gebouw gevestigd, zoals de boksclub Golden Gloves, Restaurant & Bar Gaston, Paintball Gent, Gia-Cataro, Alphacleaning, Artcube, Pretland, Finale (eventcomposer), Onetowin, Add-On Publishing en NatlanCo.
Voor 1910
In de loop van de negentiende eeuw groeide Gent uit tot de grootste industriestad van Vlaanderen.
Nadat Lieven Bauwens (1769-1822) de befaamde "mule jenny" (mechanische spinmolen) uit Engeland naar Gent smokkelde, kende de textielnijverheid in de Arteveldestad een enorme expansie.
Gent kreeg al gauw de bijnaam "Manchester van het vasteland". Onder impuls van een aantal ondernemende burgers werd een klein imperium uitgebouwd.
Het waren E.J Braun en A. Hebbelynck die in 1910 de S(ociete) A(nonyme) Cotonnière GALVESTON stichtten en er ook de allereerste afgevaardigd bestuurders werden.
Als locatie werd geopteerd voor de Wiedauwkaai (toen nog Nijverheidskaai).
De architect van het spinnerijgebouw is Emile De Weerdt.
1910-1950
In 1912 werd de fabriek in gebruik genomen.
Het Manchester-gebouw is een rechthoekig blok van vier bouwlagen onder een plat dak. De rechthoekige vensters zijn drie per drie in nissen gekoppeld. De verschillende verdiepingen zijn van elkaar gescheiden door ijzeren balken met dubbel L-profiel die rusten op gietijzeren zuiltjes.Het bouwvlak wordt geaccentueerd door een water- en traptoren waarvan de ramen in rondboognissen zijn vervat. Bovenaan prijkt de naam GALVESTON, een verwijzing naar de Texaanse havenstad van waaruit het katoen naar Europa werd verscheept.
In 1919 stichtte Emile Braun de Union Cotonnière, een verzameling van een aantal fabrieken. De katoenspinnerij stelde op dat ogenblik al meer dan duizend arbeiders te werk.
1950-1999
In de jaren vijftig raakte de katoensector in verval.
De Union Cotonnière werd in 1967 opgeslorpt door de UCO-groep, dat ook de vier stapelloodsen aan de andere kant van de toegangsweg bezat. Twee van deze loodsen dateren uit het midden van de negentiende eeuw en maakten deel uit van de fabriek La Liève, die in 1976 door een grote brand werd verwoest.
Uiteindelijk sloot La Liève de deuren in 1999.
Oospronkelijk was het de bedoeling om de ganse GALVESTON-fabriek te beschermen, maar uiteindelijk werden enkel de water- en traptoren en de vier stapelloodsen in de lijst van de beschermde monumenten opgenomen.
De rest van de site is wel geïnventariseerd als bouwkundig erfgoed.
2000-heden
In 2003 kocht de firma NV GIA CATARO, gespecialiseerd in industriele reiniging het voormalige fabrieksgebouw om er het bedrijf te herlokaliseren. De verhuis ging door in december 2003. In 2004 werd gestart met de ontwikkeling van de rest van de site. Hiervoor werden in 2005 nog eens meer dan 20.000 m2 terreinen aangekocht.
In 2006 werd gestart met de renovatie van de achterliggende fabrieksgebouwen. Het Ruimtelijk Uitvoeringsplan 150 Wondelgemse Meersen laat een combinatie toe van dienstenverlenende bedrijven en grootstedelijke recreatie.
De evenementenhal ART CUBE, het indoor speelterrein van PAINTBALL GENT, binnenspeeltuin PRETLAND, danshuis DE INGANG en boksclub GOLDEN GLOVES zijn reeds geruime tijd partner op de site. Sinds 2011 is er ook het rooftop restaurant GASTON wat wordt uitgebaat door COEUR CATERING. Met de diverse kantoorfuncties kent de site sedert de zomer van 2013 een volledige bezetting.
het enige beschermde deel van de fabriek, namelijk de water- en traptoren van Galveston. Bovenaan prijkt de naam Galveston, een verwijzing naar de Texaanse havenstad van waaruit het katoen naar Europa werd verscheept. In het bovenste gedeelte van de toren bevindt zich een waterkuip van 55.000 liter. Het water werd opgeslagen om via een sprinklersysteem te worden gebruikt bij brand. Op dit moment is de kuip leeg in afwachting van bijkomend stabiliteitsonderzoek om te zien of ze al dan niet kan worden hergebruikt.
De Galveston site op de Wiedauwkaai in Gent is tegenwoordig gekend als de hotspot voor evenementen, het Pretland indoor speelterrein, PaintBall Gent, ArtCube en boksclub Golden Golves. Het roofrop restaurant Gaston is de kers op de taart. Checkmade zorgt voor een vlotte toegang tot de parking voor bezoekers van de diverse activiteiten.
Emile Jean Braun en Paul Hebbelynck stichtten in 1910 Galveston bij de Wiedauwkaai, toen Nijverheidskaai. Thans is de voormalige fabriek toegankelijk via de Hurstweg.
De bedrijfsnaam van de spinnerij verwijst naar een havenstad in Texas van waaruit het katoen werd verscheept. Het bedrijf was onderdeel van de fusie tot Union Cotonnière in 1919, wat later UCO werd in 1967.
Medeoprichter Braun had eerder, in 1897, de Filature de Royghem, ofte Rooigem, opgericht aan de Rooigemlaan, waar thans onder meer Krëfel gevestigd is.
Petite histoire.De fabriek werd in 2003 verkocht aan Gia Cataro dat in de daarop volgende jaren de site omtoverde tot een ontspanningsoord, incluis het roof top, pop-up restaurant Gaston, uitgebaat door Coeur d’Artichaut.
Petite histoire. UCO slorpte ook de linnenfabriek La Liève op, gelegen aan de overkant van de toegangsweg van Galveston. Eerder had de Cotonnière er een paar loodsen overgenomen, zo ook Galveston. La Liève was ontstaan in 1866 en sloot de deuren in 1999. Er woedde een grote brand in 1976. De fabriek had de bijnaam “La Wiedauwe”.
Bij het verzamelen van foto’s en documentatiemateriaal heb ik onder andere gebruik gemaakt van beeldmateriaal uit de collectie van archief Gent. Via onderstaande link kom je op hun uitgebreide site:
Voor de beschrijving van huizen en straten verwijs ik naar
https://beeldbank.onroerenderfgoed.be/images?text=gent
