Koning Albertlaan
Eigen Foto's op Eigen foto's
De Koning Albertlaan vormt een centrale laan en belangrijke verkeersader doorheen de vroegere Sint-Pieters-Aaigemwijk, aangelegd bij de urbanisatie van deze wijk in het begin van de 20ste eeuw onder stimulans van de bouw van het Sint-Pietersstation. De wijk had voordien een sterk ruraal karakter met een beperkte bebouwing en bewoning. Het stedenbouwkundig plan voorzag een centrale boulevard doorheen de wijk als een verbinding tussen de Kortrijksesteenweg tegenover het Citadelpark en de Godshuizenlaan aan de Bijloke. Deze verbindingsas is tegenwoordig opgesplitst in de Koningin Astridlaan, een deel van het Koningin Maria Hendrikaplein, de Koning Albertlaan en de Groot-Brittanniëlaan.
De aflijning van de Koning Albertlaan werd reeds goedgekeurd bij Koninklijk Besluit in 1902. De concrete plannen tot bebouwing vatten pas aan vanaf 1905 met de plannen voor de bouw van het Sint-Pietersstation. In het kadaster werd de aanleg van de laan geregistreerd in 1912; de eerste bouwaanvragen dateren al van 1911. De straat werd aangelegd tussen het plein voor het station en de Albertbrug over de Leie. Het gebogen tracé van de straat en de straten in haar verlengde, was bewust overwogen in functie van perspectief en variatie in het straatbeeld. Het brede karakter van de straten stond in dienst van een vlotte doorstroming van het verkeer tot het geplande station, evenals de Wereldtentoonstelling van 1913. De kavels aan de Koning Albertlaan werden bebouwd met een rijbebouwing van typerende vroeg-20ste-eeuwse burgerhuizen, gerealiseerd in opdracht van burgers, aannemers, architecten en investeerders. Centraal is de brede laan thans voorzien van een trambedding, doch oorspronkelijk opgevat als een centrale berm met een dubbele bomenrij.
Het begin van de straat aan het Koningin Maria Hendrikaplein omvat de oudste bebouwing, daterend van voor en tijdens de Eerste Wereldoorlog: de vanaf 1911 gebouwde huizen nummers 23-29 en 35-47 aan de westelijke zijde, en aan de overzijde het ensemble burgerhuizen 46, 60 en 62-66, het aanpalende Sint-Pietersinstituut dat hier gesitueerd was sinds 1906, en de woonhuizen nummers 72 en 128. De voornaamste verkavelings- en bebouwingsgolf vond echter plaats tijdens het interbellum, met een zwaartepunt omstreeks het midden van de jaren twintig, kadastraal geregistreerd in 1923 en 1927.
Het straatbeeld van de Koning Albertlaan vormt een homogeen, doch heel divers overzicht van architectuurtendensen tijdens de eerste decennia van de 20ste eeuw, die enerzijds verwijzen naar stijlen uit het verleden en anderzijds aanleunen bij de toenmalige moderne stijlen. De burgerhuizen zijn overwegend drie of vier bouwlagen hoog, waardoor een verspringende kroonlijsthoogte ontstaat. De huizen vallen op door een gevarieerd materiaalgebruik en worden in de rij geritmeerd door de toepassing van erkers en balkons. Naast burgerhuizen omvat de straat enkele meergezinswoningen, kantoorgebouwen, appartementsgebouwen, handelsfuncties en een schoolcomplex. Het straatbeeld wordt sporadisch doorbroken door recentere, hoge appartementsgebouwen.
De westelijke straatwand van enkelhuizen met markerende erkers omvat onder meer burgerhuizen met een gecementeerd parement en afgewerkt met neoclassicistisch geïnspireerde ornamentiek, zoals nummers 29 van 1916 uitgevoerd door aannemers Vereecke en Leten, 31 van 1928 ontworpen door Emile De Weerdt, 35 van 1912 en 47 van 1916 ontworpen door L. Cleppe. Een gelijkaardige ornamentiek werd toegepast op de gecementeerde gevel van nummer 200 ontworpen door Leon De Schilder in 1924 en op de bepleisterde gevels van onder meer nummers 21 ontworpen door Georges Merlé in 1923, 37 van 1911, 49 van 1925, en 46, 60 en 62-66 ontworpen in 1911 door F.J. Langeraert. Kalkstenen gevels die bij deze stijlrichting aansluiten zijn bijvoorbeeld woonhuizen nummer 72 van 1911 en nummer 128 van 1913 ontworpen door G. Verenghen. De Gentse architect Charles Hoge ontwierp twee woningen in neostijl in deze straat, meer bepaald nummer 75 van 1919 in neorococo en 140 van 1929. Neogotische inspiratie is aanwezig in het schoolcomplex van het Sint-Pietersinstituut (nummers 68-70). Invloeden van de neo-Vlaamserenaissance-stijl vallen op te merken in het ontwerp voor nummer 176-178 van Fr. Van Hove in 1923.
Bij het verzamelen van foto’s en documentatiemateriaal heb ik onder andere gebruik gemaakt van beeldmateriaal uit de collectie van archief Gent. Via onderstaande link kom je op hun uitgebreide site:
Voor de beschrijving van huizen en straten verwijs ik naar
https://beeldbank.onroerenderfgoed.be/images?text=gent