Appelbrug
Uit Ghendtsche Tydinghen 1980
Sinds 5 november 2010 is de Appelbrug terug te vinden aan het Appelbrugparkje in de Jan Breydelstraat. Het is een 8 ton wegend voetgangersbrugje uit glasvezel dat de verbinding verzorgt over de Lieve met de Oude Vismijn.
Het Appelbrugparkje verwijst naar de vroegere Appelbrug, gelegen over het gedempte kanaaltje “Houtlei”, dat twee delen Jan Breydelstraat verbond. Deze brug was in tegenstelling tot de huidige een stenen boogbrug.
Aanvankelijke heette deze brug de Minnebrug, waarvan een eerste vermelding rond 1322 als de “ter Minnen brucge”. Het was de laatste overbrugging vooraleer de Houtlei zich aan de Lieve overgaf.
Pas vanaf de 16e eeuw kreeg het de naam “Appelbrug” naar een nabijgelegen café “de Gulden Appel” (eind 15e eeuw) gelegen op de plaats van het huidige museum van sierkunst dat werd gerealiseerd in 1754. In 1760 was de brug aan vernieuwing toe.
In 1869 kon de rijweg met zo’n 40cm verlaagd worden door het gebruik van een vaste brug in plaatijzer waardoor de ezelsrug (boog) zich verborg in de rijbaan. Die werd op haar beurt verbreed door de afbraak van een pand dat voor de andere gebouwen uitsprong.
De stenen boogbrug, in de Jan Breydelstraat, de laatste brug over de Houtlei voor de gracht zich in de Lieve vermengde, heette vroeger de Minnebrug (ter Minnebrucge-1322) en werd de Appelbrug genoemd vanaf de 16de eeuw naar een café "De gulden appel" dat bestond op het einde der 15de eeuw op de plaats van het huidige museum van sierkunst, dit laatste gebouwd in 1754. De brug werd vernieuwd in 1760. In 1869 plaatste men een vaste brug in plaatijzer. Aangezien deze laatste veel minder dik was dan de vorige brug in steen, kon men de weg met ongeveer 40 cm verlagen, zodat de boog (ook wel ezelsrug genoemd) in de rijweg verdween. Terzelfdertijd verdween ook de plaatselijke versmalling van de straat, door het afbreken van een vooruitspringend pand. De nieuwe brug kostte 12.848 fr. Op dinsdag 23 juli 1901 verscheen het volgende in de krant : "Het college heeft de afbraak dier brug besloten, het werk moet binnen eenige dagen gebeuren. Het verkeer zal gedurende de uitvoering der werken onderbroken zijn (ongeveer 10 dagen).
Uit de Gazette van Gent 7 april1882
"De werken aan de Appelbrug gaan snel voort. Men heeft reeds den middenmuur tot op den grond afgebroken. Als wij zeggen tot op den grond bedoelen wij den vloer, want er was eertijds eene sluis, men is op dit oogenblik bezig met de overgroote arduinsteenen, welke dien vloer uitmaken met water te wasschen, daar men, naar den vorm te oordelen, meent het oude grafzerken zijn. Ook trekt men met eene kraan de oude balken uit den grond. Zonderling genoeg, met eiken balk haalt men eene groote hoeveelheid eierschelpen uit, nog goed bewaard. Het ei was bij onze voorouders het zinnebeeld van leven en duurzaamheid en daarom metselden zij dikwijls eieren in de grondslagen hunnen woningen. Ditzelfde zinnebeeld heeft aanleiding gegeven tot Paaseieren."
9 mei 1882
"De werklieden welke aan het heropbouwen der Torenbrug bezig zijn, hebben een en grafsteen ontdekt van de 15de eeuw."
30 juli 1882
"De Toren brug, geheel herbouwd, is gisteren zowel voor rijtuigen als voetgangers toeegankelijk gesteld."
8 juli 1882
"Gisteren namiddag, tussen 5 en 6 ure, heeft men de sterkte der nieuwe Torenbrug beproefd. Een wagen, bespannen met acht paarden en geladen met ijzeren staven, met een gewicht van 20.000 kg, is er over gereden. De brug heeft de proef goed doorstaan."
Tot op heden (1982) werd de opening tussen de huizen, langs waar de Houtlei in de Lieve uitmondde, niet bebouwd. Van op die plek heeft men dan ook een uitzonderlijk zicht op de achterzijde van het Vleeshuis.
Bij het verzamelen van foto’s en documentatiemateriaal heb ik onder andere gebruik gemaakt van beeldmateriaal uit de collectie van archief Gent. Via onderstaande link kom je op hun uitgebreide site:
Voor de beschrijving van huizen en straten verwijs ik naar
https://beeldbank.onroerenderfgoed.be/images?text=gent
Voor de teksten verwijs ik naar https://ghendtschetydinghen.be/