De Oude Vismijn

De Oude vismijn is een van de oudste markten van de Belgische stad Gent. Oorspronkelijk bevond deze markt zich op de huidige Groentenmarkt. In 1689 kreeg ze haar huidige locatie op het Sint-Veerleplein met haar kenmerkend poortgebouw en vaste stallen in open lucht. Ten westen van de Oude Vismijn loopt de Lieve en ten zuiden de Leie. Ten noorden ligt de wijk Patershol.

Het poortgebouw, in 1689 opgetrokken in barokstijl en versierd met drie beelden van zeegoden, werd zwaar beschadigd door een brand in 1872. Enkel het beeld van Neptunus kon worden gered. De andere beelden werden vervangen door nieuwe beelden van een man en een vrouw die de Schelde en de Leie voorstellen. Een overdekte markthal als verkoopplaats voor vis, vlees en groenten werd toegevoegd terwijl op het open marktplein verder openbaar vis werd verkocht.

Het gebouw werd voorzien van neogotische gevels, in het vooruitzicht van de Wereldtentoonstelling van 1913. In de 20e eeuw kende het gebouw een aantal functiewijzigingen (bandencentrale, bowlingzaal...). Aan de leegstand werd een einde gemaakt toen de stad een wedstrijd uitschreef om het pand een nieuwe bestemming te geven. In 2010 werd het pand heringericht als een horecazaak.

De Oude Vismijn huisvest sinds 2 maart 2012 de Dienst Toerisme Gent.

Bij het verzamelen van foto’s en documentatiemateriaal heb ik onder andere gebruik gemaakt van beeldmateriaal uit de collectie van archief Gent. Via onderstaande link kom je op hun uitgebreide site:

https://beeldbank.stad.gent/

Voor de beschrijving van huizen en straten verwijs ik naar

https://beeldbank.onroerenderfgoed.be/images?text=gent

Restauratie Vismijn

Na 15 jaar leegstand begon men aan de renovatie van de Oude Vismijn aan het Gentse Veerleplein.De stad nam de Oude Vismijn weer over voor 867.627 euro. Niet alleen komt er nu een project dat alle partijen tevreden stelt, de Oude Vismijn moet tevens vrij toegankelijk blijven. Met andere woorden: Gent laat de Oude Vismijn niet meer los.

De geschiedenis de Vismijnsite en het Veerleplein is nauw verbonden met het Gravensteen. Het Veerleplein behoorde tot het Grafelijke voorplein en was omringd door een hallegebouw, scholen en officiële gebouwen van de Grafelijke residentie. Bij dat voorhof behoorde ook een grafelijke kerk waar de familie van de Graaf en hoge geestelijken kwamen bidden. Enkel wie tot het Grafelijk gevolg behoorde mocht er binnen. De Calvinisten braken de kerk af, waarna Jan Serlippens huizen bouwde op de vrijgekomen gronden. De voorgevels van deze huizen begrenzen nog altijd de zuidzijde van het Sint-Veerleplein. Na de Beeldenstormtijd werd een nieuwe, veel kleinere en anders georiënteerde Sint-Veerlekerk gebouwd. De plaats ervan komt overeen met de voorgevel van het huidige restaurant De Waterzooi. Aan de Leie bleven enkele muurdelen van het koor van die tweede Sint-Veerlekerk behouden.

De monumentale barokpoort in de zuidwesthoek van het Sint-Veerleplein geeft toegang tot de oude vismijn. De poort werd in 1689 opgetrokken door Adriaan vander Linden. De poort gaf toegang tot een open marktruimte waar aan banken onder een ijzeren galerijconstructie vis werd verhandeld. In 1872 kwam er een overdekte hal voor de verkoop van vis en vlees in de plaats. Voor de realisatie van dit project werd het Wenemaersgodshuis grotendeels gesloopt. Aan de Rekelingestraat kregen de overdekte markthallen een gevel in neoclassicistische architectuur. Bij recente opgravingen zijn er resten gevonden van de middeleeuwse Sint-Veerlekerk. Omdat binnenkort de werken starten voor de verbouwing van de Oude Vismijn zoekt men daar nu naar de restanten van die vroegere kerk. De archeologen hebben sporen blootgelegd van de westelijke toegang, de westgevel, de middenbeuk, de zuidgevel en de zuidelijke zijbeuk van de Sint-Veerlekerk.

Tijdens recente opgravingen kwamen heel wat skeletten aan de oppervlakte. Het zijn niet de Graven van Vlaanderen die hier begraven werden, maar kanunniken en belangrijke hovelingen. Later, toen de Sint-Veerlekerk parochiekerk werd, kregen ook omwonenden er hun laatste rustplaats. Eerst werd een dikke laag puin, vermoedelijk van de vernielde kerk, verwijderd. In deze puinlaag werden heel wat mooi bewerkte beeldfragmenten gevonden. Onder dit puin vonden de archeologen een vijftigtal skeletten van kinderen en volwassenen. Sommigen werden begraven in grafkelders, anderen in houten kisten. De skeletten die nu aan de oppervlakte komen worden zorgvuldig geconserveerd zodat de archeologen de onderliggende laag kunnen verkennen. Ook de opgegraven zuilen en kapitelen zullen gered worden, de rest van de Sint-Veerlekerk zal na opmeting vernietigd worden bij de verbouwing van de Oude Vismijn.